تاثیر مصرف الکل در بارداری روی جنین ( دکتر مهدیه کمالی جراح و متخصص زنان و زایمان )

مصرف الکل در بارداری چه خطراتی دارد؟

مصرف الکل در بارداری دارای عوارض جدی و خطرناکی برای جنین است. مصرف مشروبات الکلی حتی به میزان خیلی کم هم ممکن است هم جنین و هم مادر باردار را در معرض خطرات جبران ناپذیری قرار دهد. مصرف الکل در بارداری می تواند با خطراتی مانند وزن کم نوزاد هنگام تولد، سندرم جنین الکلی، زایمان زودرس و یا سقط جنین همراه باشد. بنابراین در حال حاضر بهترین راه برای پیشگیری از ایجاد عوارض الکل در مادران باردار، عدم مصرف مشروبات الکلی است.

مصرف الکل در بارداری چگونه بر روی جنین تاثیر می گذارد؟

هنگام مصرف الکل در بارداری، الکل از طریق بند ناف به جنین منتقل می شود. کبد جنین یکی از آخرین اعضایی است که رشد می کند و تا مراحل پایانی بارداری، رشد آن ادامه می یابد. در نتیجه جنین نمی تواند الکل را پردازش و تصفیه کند و از این رو مصرف الکل در بارداری می تواند سبب ایجاد ناهنجاری جنین شود. مصرف الکل به خصوص در سه ماه اول بارداری می تواند ناهنجاری جنین ایجاد کند، هر چند که مصرف مشروبات الکلی پس از سه ماه اول بارداری نیز می تواند بر روی نوزاد متولد شده تاثیر داشته باشد.

عوارض مصرف الکل در بارداری:

از شایع ترین عوارض مصرف مشروبات الکلی در بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زایمان زودرس: یکی از مهم ترین عوارض الکل در بارداری، زایمان زودرس است. به زایمان پیش از هفته 37 بارداری زایمان زودرس می گویند. زایمان زودرس می تواند مشکلات جدی در بدو تولد و پس از تولد برای جنین به همراه داشته باشد.

• ایجاد آسیب های مغزی در جنین: آسیب مغزی و ایجاد مشکل در رشد جنین، از دیگر انواع ناهنجاری جنین است که به دلیل مصرف الکل در بارداری ایجاد می گردد.

• نقایص مادرزادی: نقایص قلبی، مشکلات کلیوی و اختلالات شنوایی از مهمترین عوارض الکل هستند. نقص مادرزادی بیماری است که قبل از تولد نوزاد ایجاد می گردد. نقایص مادرزادی باعث تغییر در شکل و عملکرد یک یا چند ارگان بدن می شوند. نقایص مادرزادی می توانند سلامت کلی، رشد جسمی و عملکرد بدن نوزاد را تغییر دهند.

• کم بودن وزن جنین هنگام تولد: وزن کم جنین هنگام تولد، یکی دیگر از عوارض الکل در بارداری است.

• سقط جنین: به مرگ داخل رحمی جنین پیش از هفته 20 بارداری، سقط جنین گفته می شود. سقط جنین یکی از عوارض مصرف مشروبات الکلی در بارداری است.

• مرده زایی: مرده زایی یا مرگ جنین در رحم، به شرایطی اطلاق می گردد که جنین فاقد حیات بعد از هفته 20 بارداری به دنیا بیاید. مرده زایی نیز از دیگر عوارض الکل در بارداری محسوب می شود.

• سندرم جنین الکلی (FASD): یکی از عارضه های بسیار مهم که در اثر مصرف الکل در بارداری ایجاد می شود، بیماری جدی به نام سندرم جنین الکلی است. کودکان مبتلا به سندرم جنین الکلی ممکن است طیف وسیعی از مشکلات ذهنی و جسمی را داشته باشند که عبارتند از:

– وجود ویژگی های غیر طبیعی در صورت مانند برجستگی صاف بین بینی و لب فوقانی؛

– کوچک بودن سر؛

– قد کوتاه تر از حد متوسط؛

– وزن پایین؛

– بیش فعالی؛

– حافظه ضعیف؛

– قدرت توجه پایین؛

– اختلال در یادگیری دروس (خصوصا درس ریاضی)؛

– ناتوانی در یادگیری؛

– تاخیر در گفتار و صحبت کردن؛

– ناتوانی ذهنی یا ضریب هوشی پایین (IQ پایین)؛

– داشتن مشکلات خواب و مکیدن؛

– وجود مشکلات بینایی و شنوایی؛

– مشکلات قلبی، ریوی و کلیوی.

چگونه می توان از مصرف الکل در بارداری اجتناب کرد؟

شاید تصور پرهیز از مصرف الکل به صورت کامل در دوران بارداری، برای بسیاری از زنان دشوار باشد. بسیاری از خانم ها به محض آگاهی از بارداری و یا در مرحله اقدام به بارداری، مصرف الکل را ترک می نمایند اما بعضی دیگر از خانم ها در مراحل اولیه بارداری، از مصرف الکل اجتناب می کنند. این افراد نباید نگران باشند، زیرا ممکن است الکل تاثیر کمتری بر روی جنین آن ها داشته باشد. نکات زیر به مادران کمک می کند تا از مصرف الکل در بارداری خودداری نمایند:

• مشروبات الکلی باید با نوشیدنی های دیگر از قبیل آب میوه و آب جایگزین شوند؛

• خانم ها بهتر است از حضور در مکان هایی که در آن ها الکل مصرف می شود، خودداری نمایند؛

• در محل زندگی خانم، نباید الکل وجود داشته باشد؛

• مادر باردار باید به خانواده و نزدیکان خود بگوید که در دوران بارداری الکل نمی نوشد و در صورت لزوم از آن ها کمک بخواهد؛

در صورتی که خانم باردار برای قطع مصرف الکل در بارداری نیاز به کمک داشته باشد، می تواند در این مورد با پزشک خود مشورت کرده یا به کلینیک های ترک الکل مراجعه نماید.

مصرف چه مقدار الکل در بارداری خطرناک است؟

مقدار مطمئنی از نوشیدن هر نوع مشروبات الکلی در طول دوران بارداری وجود ندارد.

آیا مصرف الکل توسط همسر بیمار در دوران بارداری بر روی جنین تاثیر می گذارد؟

سندرم جنین الکلی و سایر عوارض مرتبط با مصرف الکل، در طول دوران بارداری ایجاد می شوند. تحقیقات نشان داده اند که مصرف الكل باعث کاهش حرکات اسپرم، بد شكلي آن، همچنین شكست DNA اسپرم و در کل کاهش کیفیت اسپرم می گردد که در نتیجه سبب كاهش قدرت باروري در مردان و یا در صورت بارداری، موجب کاهش کیفیت جنین حاصل از آن و حتی افزایش احتمال سقط جنین مي شود.

+

+

+

کلام آخر:

جهت آغار درمان و مشاوره پزشکی با دکتر مهدیه کمالی

جراح و متخصص زنان و زایمان در تماس باشید …

تماس مستقیم با یک کلیک